TÜRK ATI

AHAL TEKE

“TARİHİ ÇEVİR, NAL SESİ KISRAK SESİ BUNLAR,

DELMİŞ ROMA’NIN BAĞRINI MIZRAK GİBİ HUNLAR”

Ahal Teke atı, bir Türk atıdır. Bilimciler Ahal Teke atını, 3000 yıl evvel insanlar tarafından ilk evcilleştirilmiş olan at türü olarak görürler. Orta Asyada Türk halkları arasında yaygındır. Özellikle Türkmenler Ahal Teke atına sahip çıkarlar, ve onun bir Türkmen atı olduğunu söylerler. Ahal Teke’nin adı Manas ve Dede korkut gibi Türk destanlarında geçer ve Türkmenistan‘ın Ahal vilayetinde yaşayan Teke kabilesinden gelmektedir.

Özellikleri

Asil ve dik bir duruşu, uzun ince bir boyunu, dik omuzları, uzun bir sırtı, uzun bacakları ve küçük sert bir kalçası vardır. Boynundaki saçları ipek gibi yumuşak ama azdır. Kulakları diğer atlarınkinden uzun ve hafif Orak şeklindedir. Çoğu Ahal Tekelerin gözlerinin etrafı siyah olduğu için gözleri badem şeklinde gibi görünür. Vücudu daima hafif metalik parlar. Kılları çok ince ve yumuşaktır. Büyüleyici asil hareketleri çok elastiktir. Hüner ve eğitim gösterilerinde diğer atların zorlandığı bazı zor hünerleri kolayca başarır. Soğukkanlı, zeki, duygusal ve bazen de inatçıdır, ama sahibine daima çok bağlıdır.

Tarihi

Ahal Teke atı eski Türk atının doğrudan olarak torunudur, ve böylece buz çağının sonunda var olmuş olan dört at türünden biridir. Ahal Teke daha milat dan önce bile doğu Avrupa dan Çin‘e kadar nam salmış ve kıymetli bir atıdır. Savaşlardan dolayı sayıları bir ara çok azalmış ve sonra Timurlenk (1336-1405) tarafından Arap atı kısrakları ile fazlalaştırılmışlardır.

Ahal Teke atı Avrupalı at soylarını geliştirmekte önemli bir rol oynamıştır. Beverly Turk (Türkmen ya da Arap kökenli) adlı birisi tarafından 3 ya da 4 Ahal Teke atı getirilmiş ve bunlar bugünkü çok kıymetli ve en soylu atlar olarak görülen “Saf-kan İngiliz”-atı’nın türetilmesinin temeli olmuşlardır. “Türkmen atı” adında bir Ahal Teke erkeğinden Alman-imparatorluğunda 17 damızlık at türetilmiş ve bunlarla bugünkü alman yarış atları soylandırılmışlardır.

Avrupa’da ki at soyları bugüne kadar hala ara sıra Ahal Teke damızlıkları ile çiftleştirilip, böylece asilleştirilirler. Almanya’da Neustadt kentinde bulunan bir Trakyalı-atı çiftliğinde kısa zaman önce tekrar Ahal Teke çiftleşmeleri ile Trakyalı-atları asilleştirilmişlerdir.

Türkmen yetiştiricilerin kaderi

Türkmenistan Devlet armasının ortasında Ahal Teke

Her at soyu için sürdürülen resmi bir soy kitabı vardır. Ahal Teke’nin soy kitabı 1917 yılında Moskova’da başlatılmıştır. Sovyetler Birliğinin dağılmasından beri Türkmenler gerçek Soy kitabının Türkmenistan da sürdürülmeye başlatıldığını vurgularlar, ama bunu batılı ülkeler tanımaz. Çünkü bugüne kadar sürdürülmüş bütün kitaplar hala Moskova da bulunurlar ve bu yüzden sadece bir atın atalarının isimi bu Moskova daki kitapta yazılıysa hakiki Ahal Teke olarak kabul edilir, diğerleri kabul edilmez. Oysa Ahal Teke, Türkmenlerin Türkmen-köpeği ve Türkmen halısının yanında en büyük gururları ve hatta resmi Türkmenistan armasında gösterdikleri milli hayvanlarıdır.

Türkmenlerin ve diğer Türk halklarının yetiştirdikleri Ahal Tekeler, orta Asya nın bozkırlarında hür olarak Tabune denilen sürüler halinde yaşarlar. Başlarında atlı bir Çobanları vardır.

 KAYNAK :

TÜRKMENİSTAN AHAL TEKE SİTESİ